Teraźniejsza Prawda nr 477 – 2001 – str. 54
Tertulian był jednak niewątpliwie szczery, odważny, elokwentny, biegły i energiczny w postulowaniu tych prawd, które Niebiański Ojciec mu powierzył.
Odnośniki
Tom Ep.8:702
Tom Ep. 10:24
Tom Ep. 12:131
P’26:26
R 460: par. 1
R 5792: kol.2
HIPILIT (lata ok. 199-235 n.e.)
Chociaż niektórzy historycy uważają go za biskupa Porto leżącego niedaleko Rzymu, fakty z życia Hipolita są nieliczne i niepewne. Euzebiusz wspomina o nim jako o wybitnym pisarzu kościelnym. Z dowodów, jakie pojawiły się w XVI wieku wywnioskowano, iż to Hipolit napisał znakomity traktat na temat wszystkich herezji, pierwotnie przypisywany Orygenesowi. Jest to dzieło o wielkiej wartości i niezwykle interesujące, obalające 32 herezje, z których jedną z najważniejszych był gnostycyzm (zobacz ramka str. 56). Wiadomo, że Hipolit spierał się z Noetusem ze Smyrny na temat doktryny patrypasionizmu (tzn. że to Ojciec cierpiał i umarł i że niema wcale Syna). Dyskutował również z Kalikstem, którego uważał za najbardziej niegodziwego prałata, na tematy doktrynalne i etyczne, opisane obrazowo w jego pismach.
Jako godny uczeń Ireneusza, niewątpliwie cierpiał wiele prześladowań za swą wierną obronę Prawdy. Chociaż opisy jego śmierci są nieco sprzeczne, wydaje się prawdopodobne, iż na początku prześladowań Maksymina około roku 235 Hipolit został zesłany do kopalni na Sardynii. Niektórzy twierdzą, iż umarł on tam, a jego ciało zostało sprowadzone z powrotem do Rzymu przez papieża Fabiana. Inne przekazy mówią, że wrócił z Sardynii i niedługo potem poniósł śmierć męczeńską w Ostii.
Hipolit był spokojnym, wnikliwym i uczonym pisarzem. Dał cenne świadectwo kanoniczności pism Nowego Testamentu i napisał traktat obalający ataki Alogian na kanoniczność księgi Objawienia. Wiele z jego dzieł przetrwało tylko we fragmentach zawierających część komentarzy do Pisma Świętego. Jego dzieło zyskało mu jednak uznanie jako „pierwszego znaczącego kaznodziei, którego kiedykolwiek wydał Kościół Rzymski”.
Jako Członek Gwiezdny Smyrneńskiego okresu Kościoła zdecydowanie bronił Słowa Bożego, co z pewnością zyskało Hipolitowi uznanie nie tylko jego towarzyszy w wierze, lecz także Boską aprobatę Niebiańskiego Ojca i Pana Jezusa Chrystusa.
Odnośniki
Tom Ep.8: 232
Tom Ep. 12: 92, 93
Tom Ep.13: 745
PERGAMON (lata 313/325-799 n.e.)
ARIUSZ (lata ? – 366 n.e.)
Ariusz z Aleksandrii rozpoczął swą owocną pracę dla Prawdy około roku 318, kiedy zakończyły się ostatnie prześladowania Kościoła pod panowaniem pogańskiego Rzymu. Cesarz Konstantyn przez swe różne edykty o tolerancji religijnej dał wolność religijną zarówno prawdziwym, jak i fałszywym chrześcijanom, aby od wschodu do zachodu w Cesarstwie Rzymskim prawdziwi i fałszywi mieli wolność robienia tego, co chcą.
Jako autor prozy i poezji, jako orator, kaznodzieja, nauczyciel i dyskutant, Ariusz wykazywał wielką aktywność. Jako prezbiter w Baukalis koło Aleksandrii, opisywany jest jako wysoki, poważny, asceta o poważnej twarzy i surowym sposobie bycia, bardzo poważany w społeczności. Liczony jest jako jeden z najgłębszych myślicieli i najświętszych charakterów Wieku Ewangelii. Sięgał w swych poszukiwaniach prawdy religijnej do najgłębszych zakamarków myśli ludzkiej i dotarł do punktu, w którym dostrzegł, iż jedynie Biblia zawiera Boskie objawienie.
Jako wytrawny dyskutant Ariusz spierał się z Atanazym na temat osoby Chrystusa i jego relacji z Ojcem, widząc Boga jako istotę zupełnie różną od swoich stworzeń i zasadniczo odrębnego od Syna, chociaż Syn został stworzony przed wszechświatem, który kiedyś nie istniał. Ariusz przyjmował nawet najmocniejsze wyrażenia znajdujące się w Piśmie Świętym, odnoszące się do boskości Chrystusa, przyznając, iż On jest obrazem Boga i pierworodnym wszelkiego stworzenia, lecz kładł nacisk na to, iż osoba Zbawiciela jest niezależna od osoby Ojca. Tymczasem wrogowie prawdy cieszyli się powodzeniem w państwie, kościele i wśród arystokracji, jako wodzowie Babilonu, i w rezultacie sekciarstwo greckokatolickie poczyniło wielkie postępy w kierunku trójcy.
Ariusz był przez pewien czas ekskomunikowany za herezję i wygnany do Ilirii, gdzie jego gorliwość misyjna nawróciła wielu do jego poglądów. W ten sposób „Arianizm” rozprzestrzenił się i trwał przez ponad 200 lat wśród narodów germańskich, które zostały przyprowadzone do chrześcijaństwa pod wpływem ariańskim. Został potem ponownie wezwany do Aleksandrii, gdyż wielu wybitnych teologów tamtych czasów sympatyzowało z jego poglądami lub przynajmniej uważało je za dopuszczalne.
Ariusz był księciem Pergameńskiego okresu Kościoła, a jego silna obrona prawdy biblijnej, dotyczącej prawdziwej natury Chrystusa, pozostawia nam spuściznę ogromnej wartości.
Odnośniki
Tom Ep.3: 10
Tom Ep.5: 68
Tom Ep.8: 171, 673
Tom Ep. 11:423
Tom Ep.13: 745
P’45: 127