Teraźniejsza Prawda nr 484 – 2003 – str. 4
korzyści i uczyli się żyć według standardów tej cnoty w czymś, co stałoby się dobrotliwym, utopijnym społeczeństwem.
Ta forma anarchii była rozważana przez uzdolnionych myślicieli społecznych i działaczy przynajmniej przez ostatnie dwa i pół tysiąca lat, a anarchistyczny sposób życia, bardzo odległy od bezmyślnego chaosu z potocznego rozumienia był i jest proponowany przez wielu z nich jako idealny stan, do którego muszą prowadzić wszystkie inne formy porządku społecznego.
PRZYKŁADY Z HISTORII
Jednym z przykładów tego jest projekt Samuela Taylora Coleridge’a (1772-1834) (znanego z wiersza pt.: O Starożytnym Żeglarzu), który pod koniec XVIII wieku planował wraz z innym poetą Robertem Southey’em (1774-1843) (autorem Życia Wesleya) oraz innymi ustanowić „pantysokrację” (panto – powszechny; iso – równy, oraz kratia – rząd – powszechnie równe dzielenie władzy) na brzegach rzeki Susquehanna w Pensylwanii. Tam ludzie mieli żyć bez centralnego rządu w większości w sposób anarchistyczny. Ten akurat utopijny plan nigdy nie doszedł do skutku, lecz koncepcja ta była popularna wśród wielu intelektualistów tamtego czasu.
Inną formą anarchii jest purytańska i prymitywna forma ascetycznego życia chrześcijańskiego postulowana przez rosyjskiego pisarza hrabiego Lwa Tołstoja (1828-1910) (autora ” Wojny i pokoju”), która dała początek wyrażeniu „anarchia Tołstoja”.
RÓŻNE FORMY ANARCHII
Zazwyczaj anarchia wyrasta z trzech przyczyn:
1. Chaosu społecznego spowodowanego załamaniem prawa i porządku pod jednym rządem;
2. Chaosu politycznego, w którym konkurujące ze sobą niedoszłe rządy uniemożliwiają któremukolwiek z nich skuteczne rządzenie;
3. Celowego odsunięcia jakiejkolwiek formy centralnego rządu na rzecz jednej z dwóch alternatyw:
(a) Zarządzania sprawami przez niezależne i wybierane syndykaty takie jak związki zawodowe: anarcho-syndykalizm.
(b) Zupełnej wolności każdej jednostki żyjącej w uzgodnionych, powszechnie dobrotliwych relacjach; anarchia utopijna,
Trzecia forma posiada dwa główne warianty pokazane w punktach 3a i 3b, za którymi podążają dzisiaj konkurujące ze sobą grupy anarchistyczne jako za jedynymi realnymi alternatywami dla przejawów zła jakie dostrzegają nawet w bardziej stabilnych z istniejących społeczeństw. Tymi dostrzeganymi przejawami zła są z jednej strony zepsute i tyrańskie reżimy polityczne, które są widoczne w niektórych państwach, a z drugiej strony słabe, nieporadne i nieefektywne demokratycznie wybierane rządy zauważalne w innych, bardziej zaawansowanych politycznie narodach.
Jeszcze więcej dostrzegalnych przejawów zła wyłoniło się w ostatnich czasach w postaci „zglobalizowanych” przedsiębiorstw i ponadnarodowych dealerów finansowych. Kontrolujący te instytucje (o których pewien autor wyraża się jako o „nowych barbarzyńcach”*) w coraz większym stopniu manipulują światowym handlem, kontrolują kapitał i rozdzielają władzę na własną korzyść, Ponieważ prowadzą one swe interesy na „informacyjnej superautostradzie” wykorzystując wolność jaką zapewnia cyberprzestrzeń, która znajduje się coraz bardziej poza kontrolą wybieranych rządów, mogą więc działać bez ograniczeń w swoim własnym interesie przy niewielkiej odpowiedzialności. Ta ogólnoświatowa i w większości niekontrolowana wolność, która stoi otworem dla każdego przedsiębiorcy w każdej dziedzinie, który potrafi korzystać z udogodnień oferowanych przez technologię informacyjną, jest obecnie wykorzystywana w stopniu, który wprowadza w wydarzenia światowe swój własny element anarchistycznego nieporządku.
Wielu idealistów o dobrych intencjach postrzegając te rzeczy jako złe bierze prawo w swoje ręce i próbuje stłumić lub zniszczyć to, co uważają za tendencje nie do przyjęcia w społeczeństwie. Ono z kolei promuje anarchistyczne środki odwołując się do nieposłuszeństwa obywatelskiego, chociaż wielu z tych, którzy biorą w tym udział nie zdaje sobie sprawy z prawdziwej politycznej (anarchistycznej) natury swoich działań.
RADYKAŁOWIE I KONSERWATYŚCI
Mówiąc prosto, radykałowie to ci, którzy chcą fundamentalnej reformy istniejącego systemu politycznego, podczas gdy konserwatyści chcą, by istniejący system został zachowany – zakonserwowany – został takim, jakim jest. Do Rewolucji Przemysłowej pod koniec XVIII i na początku XIX wieku w społeczeństwie Europy istniały tylko dwie wzajemnie sobie przeciwne klasy polityczne: chłopi i „klasy wyższe”.
Krótko po tym jak nastał Czas Końca (rok 1799), nagle pojawiły się radykalne politycznie ruchy skupione na interesach biednej klasy chłopskiej i zaczęły działania zmierzające w kierunku rewolucji społecznej i politycznej (pokojowej lub innej). Uwolniłoby to „niższe warstwy”, chłopów wolnych i pańszczyźnianych
____________________
* „Nowy manifest barbarzyński: Jak przeżyć w wieku informacji” – Ian Angell; wydane przez Kogan Page; Copyright 2000 Ian Angell.