Teraźniejsza Prawda nr 477 – 2001 – str. 55
MACEDONIUSZ (lata ? – ?)
Mało zapisano na temat życia Macedoniusza. Jako biskup Konstantynopola podczas wczesnej części Pergameńskiego okresu Kościoła, był głęboko zaangażowany w ostre kontrowersje swoich czasów, związane głównie z naturą Ojca, Syna i Ducha Świętego. O naukach Ariusza wciąż myślano z sympatią w wielu ośrodkach Cesarstwa Rzymskiego. Chociaż jego doktryna skupiała się szczegółowiej na związku Syna z Ojcem, Macedoniusz jest szczególnie znany ze swego sprzeciwu wobec błędu na temat osobowości Ducha Świętego oraz jego konsubstancjalności i równości z Ojcem i z Synem.
Dlatego on jest historycznie utożsamiany z istniejącym tu i ówdzie poglądem, który w zasadzie trzymał się doktryny ariańskiej. Po jego śmierci, niektórzy przeciwnicy nauk o trójcy głoszonych przez Atanazego zyskali rozgłos jako „Macedonianie”.
Poruszenie doktrynalne w Kościele w tym czasie doprowadziło do powstania serii wyznań wiary znanych jako Kreda Sirmiańskie. Pierwsze (351 r.) oraz drugie (357r.), będące otwarcie ariańskie w charakterze, spowodowały wiele obaw i wielu miało odczucie, iż Kościół nigdy nie będzie zjednoczony poprzez bezkompromisowe przyjęcie takiego kreda. W roku 358 miało miejsce trzecie sirmiańskie kredo, które obszernie przedstawiało trójcę, lecz niezupełne przekonanie o jego wartości doprowadziło rok później do czwartego oświadczenia, stwierdzającego, że Nasz Pan jest podobny do Ojca, który go spłodził, lecz pozostawiało wygodną lukę pozwalającą przetrwać przekonaniom ariańskim.
Zamieszanie doktrynalne spowodowało w Kościele powstanie odłamów, niektóre z nich były nazwane „półarianami”. Chociaż kwestia konsubstancjalności Ducha Świętego nie wywołała takiego kryzysu jak stosunek Syna do Ojca, to ci, którzy nie zgadzali się z istnieniem „Boga Ducha Świętego” byli otwarcie atakowani. Do około 380 roku herezja stała się przestępstwem przeciwko państwu i pojawiły się edykty przeciw Macedonianom oraz innym grupom ariańskim, zabraniające kultu heretyckiego.
Lecz niezwykły fakt przetrwania prawdy, której nauczał Ariusz, a herezjarcha” Macedoniusz bronił i rozwijał, aż po dziś dzień, jest świadectwem ich statusu jako Członków Gwiezdnych, nosicieli światła dla Kościoła Bożego.
Odnośniki
Tom Ep. 11:423
TYCHONIUSZ (lata ok. 380 – 450? n.e.)
Tychoniusz z Północnej Afryki, człowiek świecki mający duże znaczenie w swej własnej społeczności, był również znakomitym teologiem. Podczas kontrowersji, jaka powstała pomiędzy Augustynem i Pelagiuszem na temat grzechu i łaski, ten pierwszy bronił zupełnej deprawacji, a ten drugi – wrodzonej bezgrzeszności człowieka. Pomiędzy rokiem 411 a 421 Tychoniusz przedstawił prawdę, że nikt nie jest zupełnie zdeprawowany i że ludzkość z natury składa się z dwóch zdeprawowanych klas. Te dwie klasy to klasa wiary i klasa niewiary, przy czym ta pierwsza wchodzi w związek z Panem przez współpracę swojej woli i łaski Bożej.
Tychoniusz jako członek Gwiazdy Pergameńskiej rzucił także światło na biblijną prawdę, iż Kościół nie składa się z hierarchii i tych wszystkich, którzy są jej posłuszni – że to nie jest widzialne, zewnętrznie zorganizowane ciało, pod kontrolą hierarchii. On także dowodził, że unia państwa i kościoła, której orędownikiem był szczególnie Augustyn, była błędem. Zamiast tego on nauczał, że Kościół jest niewidzialnym gronem składającym się wyłącznie z poświęconych w Chrystusie Jezusie.
Dziełem, dzięki któremu głównie się o nim pamięta, jest przedłożenie przez niego siedmiu zasad interpretacji Pisma Świętego. Augustyn wysoko go za to oceniał, włączając te nauki do swych własnych pism. Stąd niektóre dzieła Tychoniusza odegrały istotną rolę w średniowiecznej egzegezie.
Odnośniki
Tom Ep.10:34-35
Tom Ep.11:424
P’44: 179
JOWINIAN (lata ok. 340-410? n.e.)
Około roku 386 Jowinian wygłaszał kazania i pisał sprzeciwiając się rosnącemu formalizmowi, ascetyzmowi Kościoła oraz poleganiu na zewnętrznych dobrych uczynkach. Sprowadziło to na niego wrogość tych, których uważano za wodzów w Babilonie, którzy cieszyli się dobrą pozycją w państwie, kościele i wśród arystokracji. Jego głównym przeciwnikiem był Hieronim, któremu przypisuje się przekład Pisma Świętego zwany Wulgatą.
Ideał ascetyczny tak zupełnie opanował ludzi, iż ci, którzy wątpili w to, czy w gruncie rzeczy jest on autentyczną częścią chrystianizmu spotykali się z odrazą i pogardą. Mówi się, że Hieronim zazwyczaj nie poniżał się do dyskutowania z tymi, którzy mieli czelność sprzeciwiać się poglądom jego czasów. Jednak to go doprowadziło do furii, gdy usłyszał około roku 393, że pewien zakonnik nazwiskiem Jowinian odważył się wyrazić wątpliwości co do najwyższej wartości życia w celibacie. Nawet przyjaciele Hieronima kwestionowali stosowność ostrego języka jego traktatu przeciwko Jowinianowi i jego oszczerczych uwag po śmierci tego ostatniego.
Jowinian, chociaż sam był mnichem, jako nosiciel światła Gwiazdy Pergameńskiej bolał nad niebiblijną