Teraźniejsza Prawda nr 419 – 1991 – str. 95
Tabela 5 – Trzeciorzędne Łaski itp.
| TRZECIORZĘDNE (ZŁOŻONE) ŁASKI | BRAK ŁASKI (z powodu nierozwiniętej dobrej cechy) |
CECHY PRZESADZONE dobra cecha nadużyta lub wypaczona |
| Cichość - łagodna uległość serca i umysłu | Porywczość, upór, jawne nieposłuszeństwo, niepojętność | Całkowite podporządkowanie umysłu, serca i woli niezgodnie z Prawdą, sprawiedliwością i świętością, łatwowierność, służalczość |
| Gorliwość - gorące oddanie się osobom, zasadom, rzeczom i różnym sprawom, wyrażające się w entuzjastycznym działaniu na ich rzecz | Apatia, obojętność na Prawdę i sprawiedliwość, bezowocność, mieszane motywy, oziębłość | Gorliwość bez znajomości, prześladowanie, przesadna wytrwałość, nietaktowność |
| Umiarkowanie – zaleta unikająca krańcowości myśli, uczuć, słów, czynów i tworząca szczęśliwy stan usposobienia oraz sposób jego wyrażania | Krańcowość, jednostronność, przesadzanie, fanatyzm | (Nieangażowanie się, „siedzenie na dwóch stołkach”) |
| Posłuszeństwo – chętne przyjęcie woli kogoś innego i pełnienie jej | Nieposłuszeństwo, czynienie rzeczy przeciwnych, samowola, grzeszenie | Niewłaściwe posłuszeństwo, bezmyślne lub jedynie zewnętrzne |
| Cześć - podniosłe, bojaźliwe, święte uczucie i postawa wobec Boga i Chrystusa | Hańba i bluźnienie Bogu, brak szacunku i uczuć wobec Boga | Strach przed Bogiem, fałszywa cześć, formalizm, (świętoszkostwo) |
| Zadowolenie satysfakcja w zwykłych i pomyślnych okolicznościach | Niezadowolenie, szemrania, narzekanie, skarżenie się | Tolerowanie zła, niepodejmowanie żadnych kroków przeciwko niemu, niezdyscyplinowanie |
| Rezygnacja - łagodne, nieskwapliwe, pobłażliwe i prawdziwie dobrowolne poddanie się oraz przyjęcie niepomyślnych, niemożliwych do uniknięcia doświadczeń | Buntowniczość, grzeszenie, by uniknąć niesprzyjających okoliczności | Przedwczesne porzucanie nadziei i wszelkich wysiłków, (zbyt łatwe rezygnowanie z praw) |
| Radość - zaleta serca i umysłu wyrażająca triumf (lub zadowolenie, szczęście) ducha | Melancholia, przygnębienie, smutek, niewłaściwy smutek | Radość zewnętrzna, cieszenie się rzeczami światowymi lub zdeprawowanymi, niestosowna wesołość |
| Uprzejmość – przyjazna, grzeczna, uprzejma, łagodna i delikatna zaleta usposobienia widoczna w zachowaniu, głosie, słowach i czynach | Szorstkość, niegrzeczność, burzliwość | Niekonsekwencja w zapowiadaniu kary, tolerowanie zła |
| Dobroć (wielkoduszność) otwartość umysłu i serca … wobec osób i rzeczy …; wielkoduszność usposobienia | Małostkowość, brak wspaniałomyślności, podejrzliwość (krzywdzenie) | Hojność wobec niegodnych osób, przesadna wyrozumiałość |
| Wierność – zaleta charakteru, dzięki której bez względu na wszelkie trudności wytrwale dochowujemy wierności | Brak lojalności, niewierność lub wierność częściowa (kompromis) | Jedynie zewnętrzna wierność, niewłaściwie skierowana lojalność |
| Szczerość – uczciwe pragnienie uczynienia sprawiedliwej, pełnej miłości i mocy rzeczy .. zgodnie z oceną … sytuacji | Nieszczerość, nieuczciwość | Chorobliwa skrupulatność, niedoinformowana szczerość, zapominanie o nieuczciwości innych |
| Miłosierdzie – współczucie, litość, niesienie ulgi słabym i nieszczęśliwym | Okrucieństwo, brak uczuć i miłosierdzia, uczucia bez działania | (Słabość na widok scen okrucieństwa; przesadne miłosierdzie z pogwałceniem sprawiedliwości) |
| Bezstronność – zaleta, dzięki której myślimy, odczuwamy, mówimy i działamy w stosunku do innych z punktu widzenia wartości ich charakteru | Stronniczość, faworyzm, uprzedzenie | Takie samo traktowania czyniących dobro i zło |