Teraźniejsza Prawda nr 419 – 1991 – str. 92
Tabela 3 – Uczucia samolubne
| SAMOLUBNE NIŻSZE PIERWSZORZĘDNE ŁASKI (powstające z właściwych uczuć samolubnych) |
BRAKI ZDOLNOŚCI do rozwinięcia łaski (przykłady zachowań) |
| Samoocena - szacunek, z jakim patrzy się na samego siebie, wartość myśli i uczucia przypisywana samemu sobie, ocena samego siebie | Brak wiary w siebie, zadowolenia z siebie i brak szacunku dla siebie (uważanie siebie za bezwartościowego, lekceważenie i niedocenianie własnych możliwości) |
| Aprobata - pragnienie aprobaty innych osób, zrozumienia … i dobrej opinii | Lekceważenie własnego oddziaływania na innych, brak reakcji na pochwały lub krytykę, ignorowanie złej opinii o sobie |
| Pokój - umiłowanie spokoju; odpoczynek serca i umysłu | Zamiłowanie do martwienia się, trosk, niepokoju, pośpiechu, niecierpliwości |
| Żywotność - umiłowanie życia | (Niedbanie o zachowanie życia, samobójstwo lub myśli o samobójstwie) |
| Ostrożność unikanie niebezpieczeństw (lub zagrożenia); zabezpieczanie się przed nimi; umiłowanie bezpieczeństwa | Pochopność, lekkomyślność, nieuwaga, brak czujności nierozwaga (popędliwość) |
| Skrytość - ukrywanie tego, co ujawnione okazałoby się szkodliwe i ujawnianie tylko tego, co sprzyja pomyślnej realizacji celów | Długi język, plotkowanie, nietakt, szorstkość, „nieść serce na dłoni” (mówienie o wszystkim, co się wie lub zamierza zrobić) |
| Przezorność - gromadzenie i przechowywanie środków na obecne i przyszłe potrzeby nas samych, osób od nas zależnych i biednych | Marnotrawstwo, rozrzutność, (niedbanie o środki pieniężne; ekstrawagancja, nieprzygotowywanie i niezabezpieczanie się) |
| Apetyt - umiłowanie jedzenia i picia | (Brak chęci do jedzenia, ascetyzm, brak zainteresowania odpowiednią dietą) |
| Wojowniczość - walka za pomocą której chrześcijanin broni siebie (lub innych, lub zasad i rzeczy) przez odpieranie rzeczywistych i urojonych ataków; samoobrona | Tchórzostwo, „pokój za wszelką cenę”, niedbanie o nic, unikanie konfliktów bez względu na poszano wanie dla dobrych zasad |
| Agresywność - realizowanie celów i planów aż do osiągnięcia pomyślnego rezultatu, pomimo związanych z tym przeszkód; niszczenie wszystkiego, co jest szkodliwe dla nas, naszych celów i planów | Uciekanie od pracy, walki i osiągnięć; (nieudolność, złe zarządzanie, nieumiejętność znoszenia trudów) |