Teraźniejsza Prawda nr 267-268 – 1973 – str. 48
interdykt* na Anglię, wyklął króla, poddanych uwolnił od przysięgi na wierność królowi, a egzekucję tego wyroku polecił królowi francuskiemu, Filipowi Augustowi. Duchowieństwo i ludzie świeccy trzymali stronę papieża. Z rozkazu papieskiego zarządzono krucjatę przeciwko wyklętemu królowi z rąk króla francuskiego. Jan Bez Ziemi w końcu poddał się bezwarunkowo papieżowi, otrzymując swoje królestwo z powrotem lecz już jako hołdownik papieża, 15 maja 1213 roku. Jesienią tego samego roku legat papieski zmusił Jana, by odnowił swoje poddanie się. Prymas Anglii, Steven Langton i baroni, widząc, że starodawna wolność Anglii, duchowieństwa i ludności świeckiej była zdeprawowana przez papieża, sprzeciwili się Janowi, jako jego przedstawicielowi i pod groźbą utraty korony wymusili od niego Magna Charta**, pierwszy wielki przywilej wolności, który zapewniał każdemu stanowi w Anglii jego starodawną wolność i niektóre nowe prawa, a które tyran i okrutnik papież Innocenty III, ogłosił za nieważne. Przywłaszczenia władzy angielskiej przez Innocentego były przez pewien czas podtrzymywane pomimo angielskich zarzutów. Henryk III, od roku 1216 do 1272 pozwalał papiestwu na przywłaszczenie władzy w państwie i kościele, na swobodę i dostatki w Anglii. Następny król Edward I (1272-1307), w porozumieniu z wszystkimi stanami państwa rozwinął wielką działalność prawodawczą i przy pomocy tych praw zwanych „Statutem Martwej Ręki***, przeszkodził duchowieństwu w zagrabianiu ziemi i majątków z taką łatwością jak dotąd,
kol. 2
albowiem duchowieństwo groźbą i strachem zmuszało do zapisywania majątków w testamencie na rzecz kościoła. Chociaż przez wymijanie Statutu Martwej Ręki, kler do czasu Henryka VIII pozyskiwał wiele majątków w Anglii. Edward I, z pomocą parlamentu, odmówił poddaństwa Bonifacemu VIII, który również był bardzo silnym i żądnym władzy papieżem. Za panowania Edwarda III parlament ogłosił poddawanie królestwa papieżowi za nieważne. Za panowania Ryszarda II, 1377-1399 r., uchwalono prawa zwane „Statutem Praemunire”, a odtąd na mocy tego prawa, uważano za przestępstwo podtrzymywanie władzy papieskiej, lub jakiejkolwiek władzy obcej w Anglii; równocześnie odpowiednie kary za przekroczenie tego prawa były przypisane do tego dokumentu. Gdy Henryk IV wstąpił na tron, papieżowi i wszystkim innym obcym książętom wzbroniono wtrącać się w sprawy Anglii. Podczas panowania Henryka VI (1422-1461), Anglia skutecznie odparła wysiłki papieskie, by uczynić nieważnym Statut Praemunire. Podczas panowania Edwarda IV (1461-1483), było wzbronione duchowieństwu skarżyć jeden drugiego w sądzie papieskim. Chociaż podczas tych walk z papiestwem niejednokrotnie udzielano mu nieupoważnionych przywilejów ze strony ministrów, radców dworu królewskiego, lub słabych monarchów, ale ani razu, żaden ich czyn nieprawnego posiadania władzy nie był uznany za legalny przez prawo, ale przeciwnie każdemu ich dopuszczeniu się tego rodzaju bezprawia stawiano w swoim czasie opozycję i ogłaszano wobec prawa za przestępstwo kryminalne. To dowodzi, że nauka o supremacji królewskiej nie była wynaleziona za czasów reformacji, jak papiści twierdzą; ale że w owym czasie tak jaki w przeszłości, używano ją do zwalczania papieskich pretensji do supremacji czyli wyższości w państwie i kościele, do której prawie zawsze rościło sobie prawo angielskie i papieskie duchowieństwo, wbrew supremacji królewskiej.
(39) Cranmer ogłosił, że pomimo roszczeń papiestwa do władzy, to jednak tak duchowieństwo jak i ludzie świeccy mają być, według prawa Bożego, poddanymi władzy cywilnej.
(Ciąg dalszy nastąpi)
____________________
* Interdykt – klątwa papieska rzucona na cały kraj, mocą której nie wolno było duchowieństwu odprawiać nabożeństwa i udzielać sakramentów. – Przyp. tłum.
** Magna-Charta (słowa łac.) Wielka Karta; list nadawczy Jana Bez Ziemi z roku 1215, stanowiący podstawę konstytucyjnej wolności angielskiej – Przyp. tłum.
*** Statut Martwej Ręki (Statute of Mortmain, słowa angielskie). Statutem Martwej Ręki są nazywane ustawy parlamentu angielskiego, zabraniające lub ograniczające odstępowanie ziemi korporacjom, szczególnie korporacjom religijnym, których członkami był kler. Kler przez prawo krajowe był uważany za cywilnie umarłego i stąd pochodzi nazwa tego prawa, oznaczająca ziemie zatrzymywane przez martwą rękę kościoła. – Przyp. tłum.