Teraźniejsza Prawda nr 240-241 – 1968 – str. 82
jest wymieniony ostatni; podczas gdy Abraham, który się urodził, gdy Tarę miał 130 lat, jest wymieniony najpierw możliwie z powodu jego większego znaczenia w Biblii.
To, że Haran był najstarszym synem Tarego jest całkiem widoczne z zapisanych faktów. Jego syn Lot był dość podrosłym, aby być towarzyszem swego stryja Abrahama. Lot i Abraham byli prawdopodobnie tego samego wieku, ponieważ obaj mieli własną trzodę i pasterzy. Gdy Sodoma była zniszczona, to Lot miał dwie córki, które były w wieku zamążpójścia. To było przed urodzeniem się Izaaka, gdy Abraham miał 99 lat (1Moj. 17:24; 18:1, 16; 19:8, 14). Zauważmy także, że Haran mógł być najstarszym synem Tarego, a Nachor drugim, z tego co następuje: Nachor poślubił jedną z córek swego brata Harana, której imię było Melcha (1Moj. 24:15), a której wnuczka Rebeka wyszła za mąż za Izaaka, syna Abrahama (1Moj. 24:67).
Jeżeli więc wyraz przewodni w 1Moj. 11:10a jest napisem odnoszącym się do 11:10b-26, to mamy tutaj toledoth Sema, podające opis jego potomków. Ponieważ Sem żył 502 lata po potopie (11:10,11), a zatem za czasów Abrahama, więc mógł on z powodzeniem napisać to stosowne toledoth. Jeżeli zaś wyraz przewodni w 11:27a jest podpisem odnoszącym się do 11:10-26, to mamy w tych wierszach toledoth Tarego, czyli spis jego przodków począwszy od Sema. W tym wypadku opis Tarego o jego wieku zawarty w 11:26 może wskazywać (w zgodzie ze starożytnym zwyczajem „datowania” tablic), że przygotował on swoje toledoth, gdy miał lat 70. Być może przy śmierci swego ojca Nachora (jeżeli samarytańska data śmierci Nachora, gdy Tarę miał 69 lat, jest właściwa).
SIÓDMA CZĘŚĆ KSIĘGI RODZAJU – 1MOJ. 11:27-25:12
Ta długa część opisuje o rodzinie Tarego i jego śmierci i wykazuje w znacznej rozciągłości doświadczenia Abrahama i Sary, narodzenie Ismaela i Izaaka, itd., i kończy się spisem potomków Abrahama zrodzonych z Ketury, Jego śmiercią i pochowaniem go przez jego synów. Jeżeli zaś wyraz przewodni w 11:27a jest napisem do tej części, która następuje, to jest to toledoth, Tarego przynajmniej w wierszach od 27 – 32, które daje nam wykaz jego potomków razem z Abrahamem, dodając opis o śmierci jego ojca Tarego, Jak już tu wykazano poprzednio, historia o doświadczeniach Abrahama po śmierci Tarego, podana w 12:1-25:11, mogła być włączona do toledoth Tarego lub Ismaela. Jednak zdaje się być bardziej prawdopodobne, że ona nie należy do żadnego z tych wymienionych toledoth; mogła ona być oddzielnym historycznym dokumentem zachowanym przez Abrahama, ale nie określonym słowem toledoth, do którego Izaak lub Ismael mógł dodać uwagę o śmierci Abrahama. Ten zapisek (lub jego kopia) był później użyty przez Mojżesza jako źródło informacji podczas pisania
kol. 2
odpowiedniej części Księgi Rodzaju. Jeżeli natomiast, co jest bardzo nieprawdopodobne, wyraz przewodni w 25:12 a odnosi się do części od 11:27b-25:11, to mielibyśmy tutaj toledoth Ismaela.
Noe widocznie otrzymał zapiski o stworzeniu, upadku Adama, itd. od swoich przodków i zabrał je ze sobą do Arki. Następnie powierzył je widocznie Semowi, a potem były one doręczone przez Tarego Abrahamowi. Za czasów Abrahama pismo stało się więcej pospolite i starożytne pismo wcześniejszych zapisków było prawdopodobnie przepisane na pismo klinowe, które wówczas było używane w Ur Chaldejskim. Jest nieprawdopodobne, aby Abraham oddał cenne dokumenty w ręce dzikiego egipskiego syna Ismaela w celu ich starannego przechowania, ale raczej powierzył je Izaakowi, w którym były ześrodkowane obietnice.
ÓSMA CZĘŚĆ KSIĘGI RODZAJU – 1MOJ. 25:12-19
Tutaj mamy opis o dwunastu synach Ismaela i o jego śmierci. Jeżeli, co zdaje się być prawdopodobne, wyraz przewodni w 25:12a jest napisem do części od 25:12b-18, to mamy tu toledoth Ismaela, które daje nam listę jego potomków, do której ktoś z nich lub sam Izaak mógł z łatwością dodać opis o śmierci Ismaela. Z drugiej zaś strony jeżeli, co zresztą wydaje się być nieprawdopodobne, wyraz przewodni w 25:19a jest podpisem do części od 25:12b-18, to mielibyśmy tu toledoth Izaaka, chociaż opis ten odnosi się wyłącznie do Ismaela i jego potomków.
DZIEWIĄTA CZĘŚĆ KSIĘGI RODZAJU – 1MOJ. 25:19-36:1
Ta część odnosi się do narodzenia się Izaaka, potem do jego doświadczeń po poślubieniu Rebeki, urodzenia się Ezawa i Jakuba, sprzedania przez Ezawa pierworodztwa Jakubowi i do wynikającej z tego powodu ucieczki Jakuba do domu Labana w Padan Syryjskim, do jego służby u Labana i poślubienia Liji i Racheli, urodzenia się ich dzieci, opuszczenia Labana i spotkania się z Ezawem itd., wreszcie do opisu śmierci Izaaka. Tutaj podobnie jak w niektórych innych toledoth znajdujemy połączenie historii z genealogią. Jest to w zgodzie z szerszym znaczeniem słowa toledoth, które obejmuje myśli historii lub doświadczeń, jak również generacje, rodziny, potomków, itd.
Jeżeli wyraz przewodni w 25:19a jest napisem do części od 1Moj.25:19b-35:29 , to mamy tutaj sprawozdanie o Izaaku, które po wspomnieniu o jego śmierci bardzo słusznie opuszcza jego doświadczenia aż do jego małżeństwa, gdy miał 40 lat, ponieważ sprawy te były omawiane w poprzednim opisie jako część historii Abrahama. Opis ten raczej podaje jego doświadczenia mające miejsce po jego małżeństwie, urodzeniu się jego synów, jak również ich doświadczenia za jego życia. Jakub mógł z powodzeniem zapoznać Izaaka ze swoimi osobistymi doświadczeniami lub mógł sam